Οταν καίγεται η ζωή που ζήσαμε
Οι φλόγες, που προκλήθηκαν από τον χειρότερο καύσωνα των τελευταίων 30 ετών, κατέκλυσαν το ένα τρίτο του τοπίου στο δεύτερο μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας, την Εύβοια. Οι σκελετοί των δέντρων του δάσους παραμένουν και τα μαυρισμένα σπίτια γεμίζουν άψυχα το αστικό τοπίο. Στις καμένες περιοχές, οι κάτοικοι αντιμετωπίζουν πλέον την απελπισία, καθώς οι πυρκαγιές είχαν επιπτώσεις που άλλαξαν τη ζωή τους και η βοήθεια από την κυβέρνηση της χώρας ήταν σε περιορισμένο βαθμό.
Της Stine Schjøtler
Ένας άνεμος με μυρωδιά καπνού πλανάται σφοδρός πάνω από τη βόρεια Εύβοια. Οι ελικοειδής δρόμοι κάποτε καλύπτονταν από καταπράσινα δάση, αλλά σήμερα καλύπτονται από μουμιοποιημένους ελαιώνες και ξεραμένα κωνοφόρα.
Το καλοκαίρι του 2021 κατέληξε σε εφιαλτικό σενάριο για τους κατοίκους της Εύβοιας. Το νησί επλήγη από πυρκαγιά που ξεκίνησε στις 3 Αυγούστου και μαινόταν για 10 ημέρες. Οι φλόγες, που προκλήθηκαν από τον χειρότερο καύσωνα των τελευταίων 30 ετών, κατέκαψαν πάνω από 45.000 εκτάρια γης. Είναι το ένα τρίτο του νησιού.
Οι φωτιές στην Εύβοια πολιορκούσαν χωριό μετά χωριό, σπίτι με σπίτι και αρκετοί κάτοικοι περιγράφουν τις μέρες ως αποκαλυπτικές. Παρόλο που οι πυρκαγιές δεν είναι άγνωστο φαινόμενο στο νησί, οι πυρκαγιές τον Αύγουστο έγιναν ανεξέλεγκτες λόγω του ακραίου καύσωνα, των ισχυρών ριπών ανέμου και της χωλής βοήθειας από την κυβέρνηση.
Περιορισμένη βοήθεια
Κατά τη διάρκεια των πυρκαγιών, η ελληνική κυβέρνηση έδωσε προτεραιότητα στις εκκενώσεις αντί για τη διάσωση του τοπίου και το σχέδιό της σχεδόν πέτυχε. Στην Εύβοια, δύο άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από τις πυρκαγιές.
Είναι ένα κάπως διαφορετικό σενάριο από ό,τι πριν από τρία χρόνια, όταν πάνω από 100 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε μια πυρκαγιά κοντά στην Αθήνα. Σε αυτό το σημείο, η κυβέρνηση είχε ένα σαφές και βελτιωμένο σχέδιο. Ωστόσο, σύμφωνα με αρκετούς από τους κατοίκους του νησιού, αυτός ο χειρισμός άφησε τους πυροσβέστες χωρίς άδεια να καταπολεμήσουν τη φωτιά όταν δεν διακυβεύονταν ανθρώπινες ζωές. Αρκετοί κάτοικοι δεν είδαν ούτε τη σκιά ενός πυροσβεστικού οχήματος καθώς οι φωτιές πλησίαζαν στο χωριό τους.
Κατά τη διάρκεια των πυρκαγιών, η ελληνική κυβέρνηση έδωσε προτεραιότητα στις εκκενώσεις αντί για τη διάσωση του τοπίου και το σχέδιό της σχεδόν πέτυχε. Στην Εύβοια, δύο άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από τις πυρκαγιές.
Είναι ένα κάπως διαφορετικό σενάριο από ό,τι πριν από τρία χρόνια, όταν πάνω από 100 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε μια πυρκαγιά κοντά στην Αθήνα. Σε αυτό το σημείο, η κυβέρνηση είχε ένα σαφές και βελτιωμένο σχέδιο. Ωστόσο, σύμφωνα με αρκετούς από τους κατοίκους του νησιού, αυτός ο χειρισμός άφησε τους πυροσβέστες χωρίς άδεια να καταπολεμήσουν τη φωτιά όταν δεν διακυβεύονταν ανθρώπινες ζωές. Αρκετοί κάτοικοι δεν είδαν ούτε τη σκιά ενός πυροσβεστικού οχήματος καθώς οι φωτιές πλησίαζαν στο χωριό τους.
Μετά τις πυρκαγιές, ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησε συγγνώμη για «οποιεσδήποτε αδυναμίες» στον χειρισμό των πυρκαγιών καθώς και για καθυστερήσεις και παρεξηγήσεις στην προσπάθεια κατάσβεσης.
- Κατανοώ πλήρως τον πόνο των συμπολιτών μας που είδαν τα σπίτια ή την περιουσία τους να καίγονται. Είναι προφανές ότι η κλιματική κρίση επηρεάζει ολόκληρο τον πλανήτη. Με φωτιές που κρατάνε μέρες. Αυτή είναι η εξήγηση, αλλά όχι μια δικαιολογία ή άλλοθι. Μπορεί να κάναμε ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατό, αλλά σε πολλές περιπτώσεις αυτό δεν φαινόταν αρκετό στην άνιση μάχη με τη φύση, είπε ο Μητσοτάκης σε τηλεοπτικό μήνυμά του.
Ένας από τους πυροσβέστες που ένιωσαν τα λάθη στη διαδικασία της κατάσβεσης ήταν ο 35χρονος Θανάσης Στέφος. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στις Ροβιές και βοηθά την πυροσβεστική όταν χρειάζεται.
- Καταπολεμώ τις πυρκαγιές εδώ και 10 χρόνια, αλλά αυτή ήταν χωρίς αμφιβολία η πιο δύσκολη πυρκαγιά που έχω βιώσει ποτέ γιατί ήμασταν σε μια τεράστια μειοψηφία και πυροσβεστικά οχήματα και πυροσβέστες, λέει ο Θανάσης και εξηγεί ότι προσπάθησε σκληρά να πάρει εξειδικευμένη βοήθεια για το χωριό.
Οι πυρκαγιές μαίνονταν για συνολικά 7 ημέρες στις Ροβιές και ο Θανάσης εξηγεί ότι ήταν μόνο 10 πυροσβέστες, από τους οποίους άλλοι ήταν εθελοντές και άλλοι εκπαιδευμένοι πυροσβέστες. Για τέσσερις μέρες δούλευαν 24 ώρες το 24ωρο χωρίς ύπνο. Καθώς περνούσαν οι μέρες, ο Θανάσης ένιωθε συνεχώς ένα αίσθημα αδυναμίας και εξάντλησης, αλλά επέμενε όσο κράτησε η φωτιά.
- Καθώς στεκόμουν μπροστά στις ψηλές φλόγες που εξαπλώνονταν γρήγορα, τρόμαξα πολλές φορές. Έβαλα τον εαυτό μου σε κίνδυνο αλλά είχα αποφασίσει ότι θα δώσω ό,τι είχα και περισσότερα, γιατί δεν μπορούσα απλώς να παρακολουθώ την ώρα που εξαφανιζόταν ο τόπος μου, λέει ο Θανάσης, περιγράφοντας πώς η αφόρητη ζέστη των φλογών και ο καπνός σχεδόν καθιστούσαν αδύνατο να αναπνέω.
Ένα σημείο καμπής που αλλάζει τη ζωή
Σύμφωνα με το τηλεοπτικό μήνυμα του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, εγκρίνεται πακέτο βοήθειας 500 εκατομμυρίων ευρώ για την Εύβοια και την περιοχή γύρω από την Αθήνα, η οποία επίσης υπέστη ζημιές από τις πυρκαγιές.
Όμως η ομιλία του Πρωθυπουργού αντηχεί στις πληγείσες περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των οικογενειών με παιδιά που έχασαν τα σπίτια τους, των ελαιοκαλλιεργητών που έχασαν τις φυτείες τους, των μελισσοκόμων που έχασαν τις κυψέλες τους και των ιδιοκτητών ξενοδοχείων που έχουν απομείνει μόνο οι τοίχοι τους. Κανείς δεν γνωρίζει πότε και αν θα λάβουν αποζημίωση και αμφιβάλλει αν θα συμβεί.
Οι κάτοικοι προσπαθούν τώρα να ξεπεράσουν την καταστροφή. Αυτό το μονοπάτι μπορεί να φαίνεται επίπονο και απογοητευτικό και μπορεί να είναι δύσκολο να το συνεχίσεις όταν τα όνειρά σου από τη μια μέρα στην άλλη αντικαθίστανται από εφιάλτες φλόγας ύψους 30 μέτρων και ό,τι έφτιαξες γίνεται στάχτη.
Μια εύθραυστη βιομηχανία
- Το κεφάλι μου είναι ακόμα γεμάτο καπνό. Δεν μπορώ να κοιμηθώ το βράδυ γιατί όταν προσπαθώ να κλείσω τα μάτια μου, βλέπω φλόγες, λέει η 56χρονη Αμαλία ενώ ένα ήσυχο ρυάκι δακρύων κυλά στα μάγουλά της.
Η Αμαλία Μπλουκίδη στέκεται στο καμμένο κτίριο όπου παλιά ήταν τα δίκλινα δωμάτια του ξενοδοχείου με πανοραμική θέα. Το πρόσωπό της αντικατοπτρίζει μια ξεκάθαρη αίσθηση απογοήτευσης καθώς κοιτάζει το απανθρακωμένο τοπίο.
Ο Ξενώνας Βατέρη βρίσκεται λίγο έξω από την πόλη της Λίμνης στο βορειοδυτικό τμήμα της Εύβοιας. Η Αμαλία διευθύνει το ξενοδοχείο με τον μεγάλο της αδερφό Γιώργο για 22 χρόνια αφού διαδέχτηκαν τους γονείς τους. Το ξενοδοχείο περιβάλλεται από βουνά, όπου η θέα στη θάλασσα και το δάσος συνδυάζονταν παλιά. Τώρα όμως η ατμόσφαιρα είναι διαφορετική. Τώρα είναι σχεδόν σαν το καμένο απόκοσμο δάσος να επισκιάζει την όμορφη θέα στη θάλασσα.
- Έχω ταραχή μέσα μου γιατί δυσκολεύομαι να καταλάβω πώς πρέπει να προσελκύουμε τουρίστες όταν δεν μπορούμε πλέον να τους προσφέρουμε όμορφη φύση, λέει η Αμαλία.
Δεν είναι όμως μόνο ο τουρισμός που ανησυχεί την Αμαλία. Βρίσκει εξίσου αβέβαιη την προοπτική να λάβει αποζημίωση για την ανοικοδόμηση του Ξενώνα Βατέρη.
- Μπορεί να καταφέρουμε να πάρουμε αποζημίωση από την κυβέρνηση, αλλά είναι μια μακρά διαδικασία που δεν μπορούμε να περιμένουμε. Έχουμε ήδη χάσει δύο καλοκαίρια λόγω του Covid-19, δεν μπορούμε να χάσουμε άλλο ένα λόγω των πυρκαγιών, λέει η Αμαλία αλλά προσθέτει ότι πολλοί από τους πιστούς επισκέπτες του ξενοδοχείου τους έχουν στείλει οικονομική υποστήριξη για την ανακατασκευή του ξενοδοχείου.
Ωστόσο, η Αμαλία παραιτήθηκε από το γεγονός ότι θα χρειαστεί λίγος χρόνος μέχρι ο Ξενώνας Βατέρη να ξαναμοιάσει στον παλιό του εαυτό.
- Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε τώρα είναι δύσκολο να γίνουν αντιληπτά. Τίποτα δεν είναι όπως πριν και μάλλον δεν θα είναι ποτέ όπως πριν. Δεν σκέφτομαι καν ότι θα έχω τον χρόνο να ζήσω όταν η φύση γιατρευτεί ξανά, αλλά η ζωή συνεχίζεται και είναι το σπίτι μας που αγαπώ, είτε είναι καμένο είτε όχι, λέει η Αμαλία.
Ο εντατικός ήχος από τα αλυσοπρίονα (των δασεργατών) είναι πλέον γνώριμος ήχος στη βόρεια Εύβοια. Ο 66χρονος Βασίλης Καλλίτσης είναι ένας από τους πολλούς ξυλοκόπους που εργάζονται σκληρά από τα τέλη Αυγούστου για να κόψουν τα καμένα δέντρα. Χρησιμοποιούν τους κορμούς για να χτίσουν φράγματα (στις πλαγιές), καθώς δεν υπάρχουν πλέον ρίζες για να απορροφούν το νερό της βροχής.
Εξαρτάται από τα πεύκα
Ο Νίκος Μπρίσκος, ένας 60χρονος μελισσοκόμος, περιπλανιέται ανάμεσα στις καμένες κυψέλες στο δάσος πίσω από τις Ροβιές.
- Σχεδόν όλα έχουν καταστραφεί από τις φλόγες. Ο εξοπλισμός μου, το εργαστήριό μου, οι κυψέλες, ακόμα και οι μέλισσες, λέει ο Νίκος. Βγάζει το κάλυμμα από μια κατάμαυρη κυψέλη, βάζει το χέρι του μέσα σε αυτήν και ψαρεύει μια ολόκληρη χούφτα καμένες μέλισσες.
Η Ελλάδα είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς μελιού της Ευρώπης χάρη στο κλίμα και το καταπράσινο τοπίο της, που δημιουργούν ιδανικές συνθήκες για τις μέλισσες. Περίπου το 40 τοις εκατό του ελληνικού μελιού πεύκου παράγεται στη βόρεια Εύβοια.
Ο Νίκος δεν ήταν επαγγελματίας μελισσοκόμος, αλλά παρόλα αυτά είχε 42 κυψέλες που περιείχαν χίλιες μέλισσες σε καθεμία από αυτές. 30 από αυτά έχουν πλέον καεί και δεν είναι σίγουρος αν οι μέλισσες στις τελευταίες 12 κυψέλες θα επιβιώσουν.
- Η παραγωγή μελιού μου βασιζόταν σε πεύκα. Τώρα που δεν έχουν απομείνει πεύκα, οι μέλισσες δεν έχουν τροφή και πρέπει να μεταφέρω τις κυψέλες μου μακριά, αν θέλω να αναδημιουργήσω την παραγωγή μου, λέει ο Νίκος.
Ένα για πάντα αλλαγμένο σπίτι
Οι άπληστες φλόγες έφτασαν και στο ορεινό χωριό Κοκκινομηλιά, όπου οι κάτοικοι έδωσαν μια χαμένη μάχη για να σώσουν τη μικρή τους πόλη. Έμειναν εντελώς μόνοι τους.
- Όλο το χωριό ήταν χωρίς ρεύμα και νερό, αλλά δεν μας στάλθηκαν πυροσβεστικά οχήματα. Όταν προσπαθούσαμε να καλέσουμε βοήθεια, στις εκκλήσεις μας είτε δεν απαντούσαν και αν απαντούσαν, μας απέρριπταν, εξηγεί με οργή στη φωνή της η 47χρονη Κική Γεράλη.
Στέκεται στο ψηλότερο σημείο του χωριού που προσφέρει πανοραμική θέα στο μικρό ορεινό χωριό. Ωστόσο, δεν το έχει παραδεχτεί ότι η πόλη της έχει αλλάξει για πάντα. Ακόμη και η εκκλησία, που θεωρείται το ορόσημο του χωριού, στέκει ερειπωμένη.
Τίποτα δεν είναι όπως πριν. Ακόμη και οι εκφράσεις στα πρόσωπα των ανθρώπων που ζουν εδώ έχουν αλλάξει. Λυπόμαστε που μείναμε στο έλεος, λέει η Κική. Επιπλέον, εξηγεί ότι οι κάτοικοι του χωριού ζούσαν σε αρμονία με τη φύση και ήταν σε μεγάλο βαθμό αυτάρκεις.
- Δεν είναι μόνο τα σπίτια και τα υπάρχοντά μας που μας έχουν αφαιρέσει. Είναι η φύση που μας περιβάλλει επίσης και πονάει μέχρι το μεδούλι. Σε αυτό βασίστηκε η ζωή μας στην Κοκκινομηλιά, λέει η Κική.
Η Κική Γεράλη και οι υπόλοιποι κάτοικοι του χωριού είναι ακόμα και σήμερα στο σκοτάδι. Η αβεβαιότητα για το τι μπορεί να φέρει το μέλλον. Το χωριό δεν έχει ακούσει ακόμη τίποτα από την κυβέρνηση που να δείχνει ότι θα λάβουν αποζημίωση για την ανοικοδόμηση του χωριού τους.
Η Κική Γεράλη τριγυρνάει στο χωριό Κοκκινομηλιά και αγναντεύει τα καμένα σπίτια.
Όταν το έργο μιας ζωής εξαφανίζεται
Όταν ανοίγει η πόρτα του καταστήματος, κανονικά κάποιον θα τον υποδεχόταν η ευχάριστη μυρωδιά από αρτοσκευάσματα και οι χαμογελαστοί ιδιοκτήτες. Τώρα τον υποδέχεται μια πυκνή μυρωδιά καπνού και μια δυσάρεστη αίσθηση. Εδώ και 38 χρόνια, η 55χρονη Ζωή Χαλαστή και ο σύζυγός της, ο 61χρονος Παναγιώτης Χαλαστής, έχουν το αρτοποιείο Νούφαρο στις Ροβιές. Οι φωτιές έχουν καταστρέψει ολόκληρο το μαγαζί και το έργο της ζωής του ζευγαριού.
- Ό,τι δουλεύουμε για δεκαετίες μας το έχουν πάρει. Προσπαθούμε να το καταλάβουμε, αλλά εξακολουθεί να είναι εξωπραγματικό για εμάς, λέει η Ζωή, καθώς χαϊδεύει το χέρι της πάνω από τον γεμάτο στάχτη πάγκο.
Ο σύζυγός της βρίσκει ένα παλιό φωτογραφικό άλμπουμ με φωτογραφίες από το αρτοποιείο και τις δημιουργίες του ζευγαριού στο πέρασμα του χρόνου. Ξεφυλλίζει μια σελίδα με πολύχρωμες τούρτες από το πάρτι γενεθλίων ενός παιδιού και κοιτάζει τη Ζωή, η οποία χαμογελά καθώς κουνάει απαλά το κεφάλι της. Το φωτογραφικό άλμπουμ είναι ό,τι έχει απομείνει από τη Νούφαρο.
- Όταν γυρίσαμε και είδαμε ότι το Νούφαρο, καταστράφηκε, πάθαμε σοκ. Απλώς καθίσαμε στο κράσπεδο μπροστά από το αρτοποιείο για 3 ώρες, κοιτάζοντας το κενό. Δεν μιλούσαμε, ούτε καν κοιταχτήκαμε, λέει η Ζωή.
Η Ζωή Χαλαστή και ο Παναγιώτης Χαλαστής δεν έχουν ακριβές σχέδιο για το Νούφαρο. Μέχρι στιγμής έχουν καθαρίσει όλο το μαγαζί και σκέφτονται να μετακομίσουν σε μικρότερες εγκαταστάσεις.
- Είναι πολύ μεγάλη υπόθεση να ξανανοίξεις ένα αρτοποιείο τόσο μεγάλης κλίμακας. Το κεφάλαιο Noufaro όπως ήταν πριν έχει τελειώσει, αλλά ίσως βρούμε μικρότερες εγκαταστάσεις στις Ροβιές, λέει η Ζωή, γνωρίζοντας ότι δεν μπορούν να βασιστούν στην κυβέρνηση για αντικατάσταση.
Στα ράφια παλιότερα αφθονούσαν οι σπεσιαλιτέ και οι όμορφες δημιουργίες τούρτας. Σήμερα, τα ράφια είναι άδεια και η αποθήκη είναι καλυμμένη με μια λευκή γκρι ομίχλη που μυρίζει καπνό.
Να περπατήσω σε έναν καμένο ελαιώνα
Στη βεράντα του ξενοδοχείου Ελαιώνας, που βρίσκεται στα περίχωρα των Ροβιών, κάθεται ο 69χρονος Στέφανος Βαλής με τη σύζυγό του, την 63χρονη Μαρίνα Βαλή. Για 21 χρόνια, το ζευγάρι διευθύνει το ξενοδοχείο με έμφαση στη συμμετοχή των επισκεπτών στον περιβάλλοντα ελαιώνα.
Οι γύρω ελαιώνες, που περιέχουν περίπου 3.500 με 4.000 ελαιόδεντρα, κάλυπταν το τοπίο με ένα ωραίο σκονισμένο πράσινο χρώμα. Σήμερα, η πλειονότητα των φυτειών αποτελείται από καμένα φύλλα και μαύρα στελέχη.
Όταν οι φλόγες μαίνονταν, ο Στέφανος προσπάθησε να τις σβήσει με τη βοήθεια του γιου του, αλλά τους ζητήθηκε γρήγορα να απομακρυνθούν γιατί η καταπολέμηση της φωτιάς έθετε σε κίνδυνο τη ζωή τους.
- Όταν τελικά δεχτήκαμε να εκκενώσουμε τον τόπο μας και φύγαμε από τον ελαιώνα, συνάντησα τον επιτόπιο διοικητή στο δρόμο και του είπα ότι έπρεπε να οδηγήσουν μέχρι εκεί για να κάνουν κάτι. Μου είπε ότι ήταν πολύ επικίνδυνο να πάει κανείς εκεί. Του εξήγησα ότι είτε έπρεπε να πάει μέχρι εκεί με το πυροσβεστικό του όχημα και αλλιώς θα πήγαινα με τα πόδια ξανά μόνος μου, λέει ο Στέφανος και συνεχίζει.
- Πήγα πάλι ο ίδιος μέχρι εκεί. Δεν μπορούσα απλά να στέκομαι και να παρακολουθώ τη γη μου στις φλόγες.
Σήμερα ο Στέφανος είναι χαρούμενος που ανέλαβε δράση. Υπάρχουν σίγουρα μεγάλες ζημιές στις φυτείες, αλλά ο Στέφανος πιστεύει ότι πολλά από τα δέντρα μπορούν να σωθούν. Το ζευγάρι δεν θέλει να φυτέψει νέα δέντρα, αλλά αντίθετα, θέλει να αφήσει τη φύση να φροντίζει μόνη της.
- Είναι μια μακρά διαδικασία να ακολουθείς το ρυθμό της φύσης. Θα χρειαστούν τουλάχιστον 10 χρόνια προτού τα δέντρα που έχουν υποστεί μεγάλη ζημιά θα είναι και πάλι χρήσιμα. Για τα δέντρα που έχουν υποστεί μερική ζημιά, θα στοιχημάτιζα ότι θα χρειαστούν περίπου 5 χρόνια, εξηγεί ο Στέφανος, προσθέτοντας ότι στο νησί της Εύβοιας έχουν καεί συνολικά 500.000 ελαιόδεντρα.
Η ζημιά είναι αδικαιολόγητα μεγάλη και πονάει ο Στέφανος να σκεφτεί πόσων από τους κατοίκους του νησιού εξαρτάται η ζωή τους από τους ελαιώνες και πόσο μεγάλο μέρος από τις επιχειρήσεις τους έχει επηρεαστεί.
Ο Στέφανος Βαλής και η Μαρίνα Βαλή έχουν καταμετρήσει ότι περίπου 2500-3000 από τα δέντρα του ελαιώνα τους έχουν καεί ή έχουν πάθει μερική ζημιά.
Όνειρα σε ένα χαρτί Α4
Ο πρωινός ήλιος λάμπει απαλά στην πίσω αυλή, όπου η μέρα πρόκειται να ξεκινήσει σιγά σιγά. Ο 11χρονος Κώστας Στέφος κάθεται στο μικρό τραπεζάκι όπου κάθεται η γιαγιά του και ταΐζει την 9 μηνών αδερφή του. Η μητέρα του στέκεται ανέμελα στην πόρτα.
Όλα έχουν αλλάξει από τις φωτιές του Αυγούστου. Τόσο το παιδικό σπίτι του Κώστα όσο και το σπίτι των παππούδων τυλίχτηκαν στις φλόγες και έτσι σήμερα η οικογένεια ζει μαζί σε ένα μικρό διαμέρισμα στις Ροβιές. Η μητέρα Δήμητρα, ο πατέρας Στάθης, οι δύο μικρότερες αδερφές του Κώστα, η γιαγιά, ο παππούς και ο ίδιος ο Κώστας. Επτά άτομα συνολικά.
Η οικογένεια έχει πληγεί πολύ από τις πυρκαγιές. Δεν είναι μόνο τα σπίτια που έχουν χάσει. Ο πατέρας του Κώστα είχε τη φάρμα του στο κοντινό δάσος. Και εκεί είναι σχεδόν όλα καμένα. Φύση, εργαλεία εργασίας, μηχανές και ζώα.
Ο Κώστας διηγείται με περηφάνια πώς πήγαινε με τον πατέρα του στη δουλειά σχεδόν καθημερινά για να τον βοηθήσει στη γεωργία.
Ο Κώστας σηκώνεται από την καρέκλα και μπαίνει στο σπίτι. Επιστρέφει με ένα χαρτί Α4 στο οποίο έχει σχεδιάσει αμέτρητα σχέδια. Παρουσιάζει με περηφάνια ένα πολύχρωμο σχέδιο, με τίτλο «Οι αγροτικές ιδέες του Κώστα». Αντιπροσωπεύει ένα καταπράσινο χωράφι με κουνέλια, κοτόπουλα και πρόβατα, όπως ακριβώς στη φάρμα του πατέρα του. Ένα κιτρινοπράσινο τρακτέρ οδηγεί στο μονοπάτι.
- Θα ήθελα πολύ ένα τρακτέρ σαν αυτό. Είναι ένα John Deere και είναι η αγαπημένη μου μάρκα, λέει με ανυπομονησία ο Κώστας.
Γυρίζει στην επόμενη σελίδα και αμέσως η διάθεση των σχεδίων γίνεται διαφορετική. Από ονειρικά σχέδια μέχρι σχέδια μαύρων δέντρων και βουνών στις φλόγες.
Ο Κώστας βοήθησε τον πατέρα του να σβήσει τις φωτιές και εξηγεί ότι τα σχέδια απεικονίζουν αυτό που είδε.
- Δεν φοβήθηκα τη φωτιά, αλλά θυμώνω που κατέστρεψε το σπίτι μας και όλα μου τα πράγματα, λέει ο Κώστας.
Γυρίζει σε μια κενή σελίδα Α4, αρπάζει τα κραγιόνια του και αρχίζει να σχεδιάζει ένα άλλο τρακτέρ John Deere που περιβάλλεται από γρασίδι. Τα όνειρα του Κώστα για καταπράσινα χωράφια, καταπράσινα δέντρα, τρακτέρ και ζώα δεν έχουν καταστραφεί από τις φωτιές.
Καμένο σπίτι στο χωριό Ροβιές
76χρονη Σοφία Αγγελοπούλου έχασε το σπίτι της από τις πυρκαγιές. Με τα δικά τους χρήματα, μόλις άρχισαν να ανακατασκευάζουν το σπίτι.
